در این محتوا شما را با کوپلینگ جرثقیل سقفی آشنا خواهیم کرد. استفاده از کوپلینگ در تمام صنایع و ماشین آلات صنعتی مختلف متداول است. کوپلینگ‌ها برای انتقال قدرت از یک موتور به موتور دیگر و نیز برای انتقال حرکت گشتاور در ماشین آلات صنعتی مختلف به کار برده می‌شوند. استفاده از کوپلینگ در جرثقیل‌های سقفی نیز رایج و متداول است. در طول این محتوا به معرفی انواع کوپلینگ و ویژگی‌های آنها خواهیم پرداخت. همچنین در خصوص نحوه عملکرد کوپلینگ جرثقیل سقفی نیز مطالبی بیان خواهیم کرد.
کوپلینگ جرثقیل سقفی
همانطور که می‌دانید تقریبا در تمام صنایع و ماشین آلات صنعتی بزرگ و سنگین استفاده از کوپلینگ برای بهبود حرکت رایج است. کلمه کوپلینگ (coupling) حتی زمانی که از کوپلینگ جرثقیل سقفی صحبت می‌کنیم، به معنی هم محور کردن موتور است. اما کوپلینگ چیست؟ چه وظیفه‌ای دارد و چگونه عمل می‌کند. وظیفه کوپلینگ این است که سرعت و قدرت تولید شده در موتور ماشین را از محوری که محرک است به شفت یا محور دیگری که متحرک است انتقال دهند. به طور کلی باید بگوییم کوپلینگ حرکت را به محور متحرک منتقل می‌کند.
بنابراین کوپلینگ جرثقیل سقفی قدرت دوران یا حرکت را میان دو محور محرک و متحرک در ماشین منتقل می‌کند. برقراری اتصال میان دو محور محرک و متحرک به آسانی صورت نمی‌گیرد. اتصال بین دو شفت یا محور در یک ماشین با مشکلات عدیده‌ای همراه است، به طور مثال انحراف زاویه‌ای، انحراف شعاعی و انحراف محوری از جمله مشکلاتی هستند که مانع از این اتصال می‌شوند. به این منظور از کوپلینگ‌های متعدد و متفاوتی در ماشین آلات مختلف استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که در تهیه و ساخت کوپلینگ جرثقیل سقفی و دیگر ماشین آلات صنعتی از لاستیک، پلی‌یورتان یا پی‌وی‌سی جهت بهبود عملکرد قطعه استفاده می‌کنند.
کوپلینگ جرثقیل سقفی و انواع آن
کیفیت کوپلینگ به کار رفته در جرثقیل و ماشین موجب بهبود عملکرد موتور و در نهایت ماشین مورد نظر خواهد شد. در صورت عدم کیفیت قطعه کوپلینگ استفاده شده، انکودر و در نهایت موتور ماشین آسیب جدی خواهد دید و نمی‌توان از آن استفاده کرد. مجموعه قلی‌زاده کیفیت کوپلینگ‌های خود را در انواع مدل های تک خار، 16 خار، 18خار و هزارخار تضمین می‌کند. جهت عملکرد درست و دقیق کوپلینگ جرثقیل سقفی لازم است موتور و محور دقیقا هم راستا باشند. دلیل این امر این است که کوپلینگ، قدرت و حرکت دورانی موتور را به شفت منتقل می‌کند. استفاده از کوپلینگ‌ها در جرثقیل‌های سقفی و متحرک برای افزایش کیفیت و کارایی اهمیت بسزایی دارد. در واقع کوپلینگ جرثقیل سقفی کمک می‌کند اتصال در قطعات جرثقیل برای حرکت ایجاد شود.
کوپلینگ جرثقیل سقفی درون گیربکس جای داده می‌شود. کوپلینگ تعبیه شده در جرثقیل سقفی ظاهری دایره‌ای شکل دارد که محور هزار خار از میان آن عبور می‌کند. در جرثقیل‌های سقفی و متحرک دور خروجی موتور و گیربکس مقدار مشخصی باید داشته باشد و اهمیت بالایی نیز دارد. کیفیت کوپلینگ و عملکرد صحیح آن بر دور خروجی موتور و گیربکس در جرثقیل‌های سقفی و متحرک نقش اساسی داشته و مهم است. کوپلینگ جرثقیل سقفی دارای لاستیک است. استفاده از لاستیک به عنوان ضربه گیر در کوپلینگ‌ها مهم است. در بدنه کوپلینگ جرثقیل سقفی شیارهایی وجود دارد که جهت قرارگیری بهتر لاستیک بر روی بدنه کوپلینگ تعبیه شده‌اند. بسیاری از مشکلات ایجاد شده در کوپلینگ جرثقیل سقفی در اثر اصطکاک لاستیک موجود روی آن بروز می‌کنند. بنابراین با تعویض لاستیک کوپلینگ و استفاده از نوع با کیفیت آن می‌توان از تعویض کامل کوپلینگ در جرثقیل‌ها ممانعت به عمل آورد. همچنین این امر از نظر اقتصادی مقرون به صرفه خواهد بود.
انواع کوپلینگ جرثقیل سقفی را بشناسیم
همانطور که ذکر کردیم استفاده از کوپلینگ جرثقیل سقفی به دلیل افزایش کارایی در بهبود عملکرد این ماشین از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس در این بخش از محتوا ما دو دسته کلی و اصلی از کوپلینگ‌ها را نام برده و به اختصار توضیح می‌دهیم.
- کوپلینگ‌های صلب
- کوپلینگ‌های انعطاف‌پذیر
کوپلینگ‌های صلب یا غیر انعطاف‌پذیر در مقابل انحرافات به وجود آمده در محورهای ماشین، توانایی اندکی دارند. دلیل عدم انعطاف در این کوپلینگ‌ها، عدم استفاده از مواد پلیمری و منعطف در تولید آنها است. به همین دلیل این نوع از کوپلینگ‌ها توانایی جذب ارتعاشات وارد شده را نداشته و کارایی مناسبی ندارند. لازم به ذکر است که کوپلینگ‌های صلب معمولا انحراف‌های محوری را به خوبی تحمل می‌کنند. برخی از مهمترین انواع کوپلینگ‌های صلب عبارتند از: کوپلینگ‌های فلنچی، کوپلینگ‌های غلافی یا پوسته‌ای، کوپلینگ‌های موف که با نام کوپلینگ گیره‌ای نیز شناخته می‌شود.
نوع دیگر کوپلینگ‌ها، کوپلینگ‌های انعطاف‌پذیر هستند. کوپلینگ جرثقیل سقفی عمدتا از نوع کوپلینگ‌های منعطف است. این مدل از کوپلینگ‌ها توانایی زیادی برای تحمل انواع انحرافات در محورهای ماشین دارند. البته لازم است ذکر کنیم برخی از کوپلینگ‌های غیر صلب فقط برای مقابله با یک انحراف خاص ساخته شده و به کار گرفته می‌شوند. برخی از انواع کوپلینگ‌های انعطاف‌پذیر عبارتند از:
- کوپلینگ فلنجی بوش دار لاستیکی
- کوپلینگ دنده‌ای
- کوپلینگ دیسکی
- کوپلینگ رشته‌ای یا ارتجاعی
- کوپلینگ الاستومری
- کوپلینگ میله‌ای
- کوپلینگ حلزونی
- کوپلینگ عنکبوتی
